Czy warto inwestować w srebro?

Złoto bije obecnie kolejne rekordy cen, osiągając poziomy, które jeszcze do niedawna były dla nas niewyobrażalne. W tym samym czasie srebro, którego cena historycznie była skorelowana z królewskim kruszcem, zdaje się znajdować daleko w tyle. Dlaczego? Czy przypadkiem nie mamy do czynienia z niebagatelną okazją?

Podwójna natura srebra

Srebro jest nie tylko cenionym aktywem inwestycyjnym. Historycznie pełniło funkcję środka płatniczego, a obecnie jest również kluczowym surowcem o szerokim i rosnącym zastosowaniu w przemyśle. Ta dwoistość odróżnia je fundamentalnie od złota, którego zastosowania przemysłowe są znacznie bardziej ograniczone.

Dwoista natura srebra jest źródłem jego specyficznej i często złożonej dynamiki cenowej. Popyt przemysłowy, stanowiący obecnie ponad połowę całkowitego zapotrzebowania, jest z natury procykliczny. Rośnie w okresach dobrej koniunktury gospodarczej i rozwoju technologicznego, a maleje w sytuacji pogorszenia koniunktury.

Z drugiej strony, popyt inwestycyjny, napędzany poszukiwaniem „bezpiecznej przystani” lub zabezpieczenia przed inflacją, często wzrasta w okresach kryzysów, spowolnienia gospodarczego i niepewności rynkowej, działając kontrcyklicznie. 

Te dwie potężne siły popytowe mogą działać w przeciwnych kierunkach w zależności od fazy cyklu gospodarczego i nastrojów rynkowych. Na przykład, silny wzrost gospodarczy może napędzać popyt przemysłowy, ale jednocześnie osłabiać popyt inwestycyjny (gdyż inwestorzy preferują bardziej ryzykowne aktywa). 

Odwrotnie, recesja może zwiększyć popyt na srebro jako bezpieczną przystań, ale jednocześnie zaszkodzić popytowi przemysłowemu. Ten potencjalny konflikt przyczynia się do historycznie wyższej zmienności cen srebra w porównaniu do złota, które, z mniejszym udziałem popytu przemysłowego, jest mniej podatne na tego rodzaju wahanie. Zrozumienie tej dwoistości i analiza zarówno trendów przemysłowych, jak i nastrojów inwestycyjnych jest kluczowa dla oceny potencjału inwestycyjnego srebra.

Gold/silver ratio

Ważnym wskaźnikiem analizowanym przez inwestorów jest stosunek ceny złota do ceny srebra (Gold/Silver Ratio – GSR). Pokazuje on, ile uncji srebra potrzeba, aby kupić jedną uncję złota. 

Historycznie, wskaźnik ten był znacznie niższy niż obecnie. W starożytnym Rzymie wynosił około 12:1, a prawo Stanów Zjednoczonych w 1792 roku ustaliło go na 15:1. Średnia dla XX wieku to około 47:1. W ostatnich latach wskaźnik ten osiągał jednak historycznie wysokie poziomy, przekraczając 80:1, a nawet 100:1 czy 127:1 w okresie 2018-2020.

Wysoki poziom GSR jest często interpretowany jako sygnał potencjalnego niedowartościowania srebra względem złota. Zwolennicy tej interpretacji oczekują powrotu wskaźnika do historycznych średnich, co implikowałoby szybszy wzrost cen srebra niż złota w przyszłości. Obecnie Gold/Silver ratio pozostaje na poziomach ponad 100:1.

Kluczowe czynniki kształtujące cenę srebra

Strona popytowa

Popyt na srebro można podzielić na trzy główne kategorie: przemysłowy, inwestycyjny oraz na biżuterię i zastawę stołową.

Popyt przemysłowy

Jest to największy i dynamicznie rosnący segment popytu, odpowiadający za ponad połowę całkowitego zapotrzebowania. W 2024 roku osiągnął on rekordowy poziom 680,5 miliona uncji. Kluczowe obszary zastosowań przemysłowych to: fotowoltaika, elektronika, motoryzacja (zwłaszcza pojazdy elektryczne) oraz inne.   

Popyt inwestycyjny

Stanowi drugą istotną siłę kształtującą rynek srebra, choć jego udział jest bardziej zmienny (historycznie 20-30% podaży ). Obejmuje on: srebro fizyczne (monety i sztabki) i fundusze giełdowe ETF/ETP.  

Biżuteria

Ten segment, choć historycznie istotny, traci na znaczeniu w porównaniu do popytu przemysłowego i inwestycyjnego. W 2023 roku popyt na biżuterię spadł o 13% (do 203,1 mln uncji), a na zastawę stołową o 25% (do 55,2 mln uncji).

Strona podażowa

Podaż srebra na rynek pochodzi z dwóch głównych źródeł: wydobycia kopalnianego oraz recyklingu.

Wydobycie Kopalniane

Jest to podstawowe źródło nowej podaży srebra. Globalna produkcja kopalniana w ostatnich latach wykazywała tendencję spadkową lub stagnację. W 2022 roku spadła nieznacznie do 822,4 mln uncji , a w 2023 roku o kolejny 1% do 830,5 mln uncji. Dane za 2024 wskazują na niewielki wzrost o 0,9% do 819,7 mln uncji. Prognoza na 2025 zakłada dalszy wzrost o 2% do 835,0 mln uncji.

Istotnym producentem srebra na świecie jest Polska. Nasz kraj zajmuje 4. miejsce w globalnym rankingu (z produkcją 1300 ton w 2023). Polski koncern KGHM jest uznawany za operatora największej kopalni srebra na świecie i drugiego największego producenta srebra globalnie. Kluczowym problemem jest fakt, że wydobycie srebra od kilku lat nie nadąża za rosnącym globalnym zapotrzebowaniem. Jest to efektem m.in. niedoinwestowania w nowe projekty wydobywcze i rosnących kosztów eksploatacji.   

Recykling

Odzysk srebra z produktów wycofanych z użytku stanowi drugie istotne źródło podaży. W ostatnich latach aktywność recyklingowa rosła, osiągając 10-letnie maksimum w 2022 (180,6 mln uncji). Wzrost ten był napędzany głównie przez odzysk srebra z zastosowań przemysłowych, takich jak zużyte katalizatory tlenku etylenu. Recykling biżuterii i zastawy stołowej pozostawał na stabilnym poziomie. Mimo wzrostu, poziom recyklingu, zwłaszcza z e-odpadów (gdzie srebro jest obecne), pozostaje relatywnie niski (np. tylko 17,4% e-odpadów poddano recyklingowi w 2019 ), co wskazuje na potencjalne rezerwy, ale i wyzwania technologiczne i logistyczne. Prognozy na 2025 zakładają stabilizację podaży z recyklingu na poziomie zbliżonym do 2024.

Bilans rynkowy

Od 2021 roku globalny rynek srebra charakteryzuje się strukturalnym deficytem, co oznacza, że całkowity popyt przewyższa sumę podaży z kopalń i recyklingu. Deficyt ten pogłębiał się w kolejnych latach. Według najnowszego raportu World Silver Survey 2025, rynek srebra w 2024 roku odnotował czwarty z rzędu roczny deficyt, wynoszący 148,9 mln uncji (choć był on o 26% niższy niż w 2023). Na rok 2025 prognozowany jest kolejny znaczący deficyt, szacowany na 117,6 mln uncji (spadek o 21% r/r).   

Istnienie tego strukturalnego deficytu jest często przytaczane jako silny argument za potencjałem wzrostu cen srebra. Jednakże, obserwacje rynkowe wskazują, że ceny nie zawsze reagują na deficyt w sposób gwałtowny i bezpośredni. Wyjaśnieniem tego zjawiska może być istnienie znaczących, choć trudnych do precyzyjnego oszacowania, zapasów naziemnych (above-ground stocks) – srebra zgromadzonego przez inwestorów, przemysł czy rządy w poprzednich latach. 

Uwalnianie części tych zapasów na rynek może działać jako bufor, zaspokajając część bieżącego popytu i łagodząc presję cenową wynikającą z deficytu w podaży pierwotnej (kopalnie) i wtórnej (recykling). 

Czynniki Makroekonomiczne

Oprócz fundamentalnych sił popytu i podaży, na cenę srebra istotny wpływ mają czynniki makroekonomiczne i polityczne:

Inflacja

Tradycyjnie, metale szlachetne, w tym srebro, są postrzegane jako zabezpieczenie przed utratą wartości pieniądza w okresach wysokiej inflacji. Wzrost inflacji może zwiększać popyt inwestycyjny na srebro. Może także podnosić koszty jego wydobycia i produkcji, co może przekładać się na wyższe ceny. 

Stopy procentowe i polityka monetarna

Decyzje banków centralnych, zwłaszcza amerykańskiej Rezerwy Federalnej (Fed), dotyczące stóp procentowych i polityki monetarnej (np. luzowanie ilościowe – QE) mają kluczowy wpływ na rynek srebra. 

Kurs dolara amerykańskiego

Srebro, podobnie jak większość surowców, jest wyceniane na rynkach światowych w dolarach amerykańskich. W związku z tym, istnieje silna, historycznie odwrotna korelacja między kursem dolara, a ceną srebra. 

Sytuacja gospodarcza i geopolityczna

Ogólna kondycja gospodarki światowej oraz wydarzenia geopolityczne również wpływają na cenę srebra. Okresy niepewności ekonomicznej, kryzysów finansowych, recesji, konfliktów zbrojnych czy napięć handlowych mogą zwiększać awersję do ryzyka i skłaniać inwestorów do poszukiwania „bezpiecznych przystani”, co może wspierać popyt na srebro. Z drugiej strony, spowolnienie gospodarcze może negatywnie wpływać na kluczowy dla srebra popyt przemysłowy.   

Korzyści z inwestycji w srebro

Inwestowanie w srebro może oferować inwestorom szereg potencjalnych korzyści, wynikających z jego unikalnych cech.

Dywersyfikacja portfela

Jedną z najczęściej wymienianych zalet inwestowania w metale szlachetne, w tym srebro, jest ich zdolność do dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Historycznie niska korelacja cen srebra z tradycyjnymi klasami aktywów, takimi jak akcje i obligacje , oznacza, że dodanie srebra do portfela może pomóc w zmniejszeniu jego ogólnej zmienności i ryzyka, zwłaszcza w okresach rynkowych zawirowań. Eksperci często zalecają, aby alokacja w metale szlachetne stanowiła od 15% do 20% całkowitego portfela inwestycyjnego, w zależności od indywidualnej strategii i tolerancji ryzyka. W ramach tej alokacji można rozważyć podział między złoto i srebro, np. w proporcji 75% złota do 25% srebra.   

Potencjalna ochrona przed inflacją

Jako aktywo fizyczne i metal szlachetny, srebro jest często postrzegane jako potencjalne zabezpieczenie przed erozją siły nabywczej pieniądza spowodowaną inflacją. W teorii, w okresach rosnących cen, wartość aktywów rzeczowych, takich jak srebro, powinna również rosnąć, chroniąc kapitał inwestora.

Potencjał wzrostu

Jednym z najsilniejszych argumentów przemawiających za inwestowaniem w srebro jest jego rosnące znaczenie w kluczowych, dynamicznie rozwijających się sektorach przemysłu. Srebro jest niezbędnym składnikiem w produkcji paneli fotowoltaicznych, pojazdów elektrycznych, zaawansowanej elektroniki, a także w medycynie i innych nowoczesnych technologiach. Globalny megatrend transformacji energetycznej i postęp technologiczny generują strukturalny, długoterminowy wzrost popytu na srebro. Inwestycja w srebro staje się zatem pośrednią ekspozycją na te wzrostowe trendy.   

Dostępność cenowa

W porównaniu do złota, srebro jest znacznie tańsze, a co za tym idzie – bardziej dostępne. Obecnie uncja złota na giełdzie jest ponad 100 razy droższa od uncji srebra. Ta niższa cena jednostkowa czyni srebro bardziej dostępnym, zwłaszcza dla inwestorów indywidualnych dysponujących mniejszym kapitałem, którzy chcą zainwestować w fizyczny metal. Może to być również postrzegane jako dobra opcja dla początkujących inwestorów, aby nauczyć się mechanizmów rynku metali szlachetnych bez angażowania dużych kwot.   

Bezpieczna przystań

W okresach wzmożonej niepewności gospodarczej, kryzysów finansowych czy napięć geopolitycznych, inwestorzy często poszukują aktywów postrzeganych jako bezpieczne, które mogą zachować wartość w trudnych czasach. Srebro, jako metal szlachetny, bywa zaliczane do tej kategorii. Jednak jego status „bezpiecznej przystani” jest słabszy i mniej ugruntowany niż w przypadku złota. Wynika to z większej zmienności srebra, silniejszych powiązań z cyklem gospodarczym oraz braku systematycznych zakupów przez banki centralne.

Warto zauważyć, że rosnące znaczenie srebra w kontekście transformacji energetycznej i rozwoju technologii nadaje inwestycji w ten metal nowy wymiar. Może być ona postrzegana nie tylko jako tradycyjna forma dywersyfikacji czy zabezpieczenia przed inflacją, ale również jako inwestycja pozwalająca uzyskać ekspozycję na długoterminowy megatrend zmian w globalnej gospodarce.

Ten aspekt może przyciągać inny profil inwestora – takiego, który wierzy w sukces zielonej transformacji i chce na nim skorzystać, nawet jeśli właściwości srebra jako klasycznej „bezpiecznej przystani” są słabsze niż złota. Motywacje do inwestowania w srebro stają się zatem bardziej zróżnicowane, wykraczając poza tradycyjne postrzeganie metali szlachetnych.