Twórczość Rafała Urbańskiego, artysty którego sztuka w sposób niezwykle konsekwentny rozwija się na przestrzeni lat, oscyluje na pograniczu malarstwa związanego z materią, impastem adaptującym płótno obrazu a nowymi mediami ujawniającymi nadrzędną wartość- treść obrazów.
Pierwsze płótna powstające z użyciem kodów QR pokazują jak sam dwuwymiarowy, matrycowy kod stanowił dla artysty prymarny element kompozycji. Wydawać by się mogło, że wybór słowa i zakodowanie go w odpowiedni, alfanumeryczny sposób, determinuje jego obecność na obrazie. Kod QR staje się bowiem nadrzędnym elementem dopełnianym przez kolor i fakturę.
Wystawa: 23.05-23.06
Wernisaż: 03.06.2022
ul. Silniczna 5, Kielce, salon Goldenmark
Kolejne prace tworzone w dalszym ciągu na kanwie tradycyjnego malarstwa- na płótnie z wykorzystaniem nowych technologii, i wspomnianego już kodu stają na pograniczu malarstwa i obiektu. Przestają być jedynie płaską formą zapisaną na płótnie, wymagają interakcji widza, który chcąc poznać sens danej pracy zostaje zmuszony do odczytywania kodu QR przy pomocy odpowiedniej aplikacji w telefonie. „Zmuszanie” widza do interakcji, do dialogu z obrazem, wydawać by się mogło zabiegiem nie oczywistym, jednak patrząc na poruszane przez Urbańskiego tematy- czy też rzucane hasłowo treści konotujące większe i szersze zagadnienia w swej często oszczędnej w kolorystyce i formie postaci, wydaje się być obliczone na reakcje w odbiorze oraz reakcje na akcentowany w obrazie problem. Potrzeba wejścia w swoisty dyskurs między artystą i odbiorcom, niczym u de Saussure’a wprowadza interakcje między znaczonym a znaczącym, pokazuje jak ważny staje się sam odbiorca. Prowadzony przez zmysł wzroku dokonuje on decyzji „wejścia” w obraz czy też bezrefleksyjnej jego oceny jedynie na podstawie strony formalnej i kompozycyjnej. Tym samym zabieg ten „redukuje” pewną przypadkowość, jeśli kod zostanie sczytany a co za tym idzie poznana zostanie treść obrazu odbiorca automatycznie oddaje się refleksji nad tematem narzuconym przez artystę. Kod QR czyli Quick Response, szybka odpowiedź, szybka reakcja widza staje się swoistym symbolem – odnośnikiem do problematyki narzuconej odbiorcy, ignorowanym lub odkodowywanym przez niego.
Izabela Karlińska, Historyk sztuki
Rafał Urbański
Rafał Urbański (ur. 1970 r.) doktor sztuki, malarz, grafik, twórca prac multimedialnych łączących tradycyjne techniki artystyczne z najnowszymi osiągnięciami technik cyfrowych. Obecnie zawodowo związany z Instytutem Sztuk Wizualnych UJK gdzie pełni funkcję wicedyrektora ds. naukowych oraz z Teatrem im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Współpracuje z Politechniką Świętokrzyską gdzie prowadzi zajęcia dydaktyczne z projektowania graficznego i rysunku. Jest twórcą projektów plakatów, folderów, opracowań naukowych, katalogów m.in. do kilkudziesięciu wydarzeń artystycznych (spektakli teatralnych i wystaw sztuki współczesnej) w Polsce i zagranicą. Autor artykułów o sztuce i komiksie. Od jedenastu lat zasiada w zarządzie ZPAP / Okręgu Kieleckiego, gdzie obecnie pełni funkcję prezesa Okręgu.
Uczestniczył w ponad stu trzydziestu wystawach w dwudziestu krajach m.in. w Japonii, Korei Południowej, Tajlandii, Belgii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Macedonii, Litwie, Estonii, Ukrainie, Czechach, Turcji, Kanadzie, Peru, Argentynie. Jego prace znajdują się w zbiorach galerii i muzeów w Polsce, Chinach i Rosji oraz w zbiorach organizatorów biennale grafiki w Hiszpanii, Serbii i Bułgarii.
Wybrane osiągnięcia artystyczne i nagrody
- Nagroda Wojewody Świętokrzyskiego – za zestaw prac – Przedwiośnie 38 /2015.
- Nagroda Targów Kielce za zestaw filmów wideo – Przedwiośnie 39 / 2016.
- Nagroda TVP Kielce za zestaw prac malarskich i wideo – Przedwiośnie 41/ 2018.
- Nagroda Grand Prix – Prezydenta Miasta Kielce za zestaw prac – Przedwiośnie 43 / 2020.
- Świętokrzyska Nagroda Kultury 2020.
- Nagroda Biura Wystaw Artystycznych w Kielcach – za asamblaż – Przedwiośnie 44 / 2021.
- Nagroda Marszałka Województwa Łódzkiego za zestaw prac wideo na VI Piotrkowskim Biennale Sztuki / 2021.
- Nagroda Rektora Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach za osiągnięcia artystyczne w roku 2021.
Doktor sztuk plastycznych i konserwacji dzieł sztuki, nauczyciel akademicki, artystka, kuratorka i organizatorka kilkudziesięciu wystaw międzynarodowych w Anglii, Chinach i w Polsce. Aktywnie uczestniczy w międzynarodowych konferencjach naukowo-artystycznych i w projektach naukowo-badawczych. Należy do prestiżowych Leeds Fine Artists (Anglia), Stowarzyszenia Geometrii Dyskursywnej, jest członkiem struktur Zarządu Głównego ZPAP (GKR) i ZPAR. Artystyczne wykształcenie i doświadczenie dydaktyczne zdobyła na Uniwersytecie J. Kochanowskiego oraz w Tianjin Polytechnic University w Chinach. Obecnie prowadzi zajęcia dydaktyczne na Politechnice Świętokrzyskiej na wydziale Mechatroniki i budowy Maszyn. W swoim międzynarodowym dorobku twórczym ma ponad 140 wystaw grupowych i indywidualnych, prace w przestrzeni publicznej, kolekcjach prywatnych i muzealnych w Europie i w Azji.
