Niezwykłe piękno i magia, jaką niosą w sobie diamenty, wyzwala uczucie podziwu i zachwytu. Ich unikalne właściwości pochodzą od potężnych sił natury, które ukształtowały naszą planetę.
W dzisiejszych czasach kamienie szlachetne, oprócz przemysłu jubilerskiego, znajdują zastosowania w nowoczesnych technologiach. Coraz częściej stają się też przedmiotem inwestycji lub lokaty kapitału. Nieprzemijająca wartość kamieni szlachetnych pozwala na zachowanie majątku podczas wojen, rewolucji czy kryzysów ekonomicznych. Mogą stanowić przedmiot darowizny czy dziedziczenia. Łagodzą one skutki utraty wartości pieniądza i stanowią niejako uniwersalną, ponadnarodową walutę, analogicznie jak złoto i srebro.
Diamenty – najcenniejsze z kamieni szlachetnych
Kamieniami szlachetnymi określa się minerały, które wykazują pewne właściwości fizyczne i chemiczne. Poza pięknym wyglądem i połyskiem, jest to wysoka twardość (powyżej 7 w skali Mohsa), wysoki współczynnik załamania światła, a także duża odporność na czynniki chemiczne. Do kamieni szlachetnych zaliczają się m.in. rubin, szmaragd, szafir, chryzoberyl czy tanzanit. Jednak królem kamieni szlachetnych bez wątpienia jest diament, który po obróbce, która wydobywa z niego naturalne piękno, staje się zachwycającym brylantem.
Diament stanowi odmianę alotropową węgla, wykrystalizowaną w układzie regularnym, w kształcie ośmiościanu, dwunastościanu lub dwudziestoczterościanu. Powstał w iście piekielnych warunkach – w temperaturze 1300 stopni Celsiusa, pod ciśnieniem 50 ton/cm2. Wykrystalizowane w układzie regularnym struktury węgla dały najtwardszy minerał w przyrodzie. Jego twardość to 10 w skali Mohsa.
Gdzie wydobywa się diamenty?
Każda kopalnia daje innej jakości diamenty. Kamienie najwyższej jakości wydobywa się w Angoli, Namibii i Rosji. Dobre jakościowo diamenty znajdują się również w Afryce Południowej, Botswanie, Chinach i Sierra Leone. Pod względem ilości wydobywanych karatów, liderem jest Rosja. W 2018 roku wydobyto tam 43,2 mln karatów diamentów, co odpowiada 28,8 proc. światowego wydobycia.
Największy diament znaleziono w Afryce Południowej w 1905 roku. Ważył on 3106 ct (karat=0,200 g). Podzielono go na 106 części. Wykonany z największej części brylant o wadze 530,2 karatów nosi nazwę Wielkiej Gwiazdy Afryki (Cullinan I) i zdobi berło królowej Anglii.
Ceny diamentów
Ceny diamentów w ostatnich latach poddane zostały pewnym perturbacjom, jednak w długim terminie znajdują się w trendzie wzrostowym. Wynika to z rosnącego popytu i nienadążającej za nim podaży. Naturalne zasoby tych minerałów są już na wyczerpaniu, a koneserzy nie są zainteresowani diamentami syntetycznymi. Społeczeństwa, pomimo poważnych perturbacji ekonomicznych na świecie, bogacą się. W ostatnich latach istotną rolę w kreowaniu popytu odgrywają Chiny, z dynamicznie rozwijającą się gospodarką i rosnącymi dochodami ludności.
Diamenty są coraz traktowane jako aktywo alternatywne wobec tradycyjnych form inwestycji. Te zyskują w ostatnich latach na znaczeniu. Inwestorzy widzą w diamentach pożyteczny składnik zdywersyfikowanego portfela inwestycyjnego, bowiem ich cena w niewielkim stopniu zależy od sytuacji na rynku kapitałowym. Rośnie też zapotrzebowanie na te minerały ze strony przemysłu. W ciągu ostatnich 50 lat ceny diamentów wzrosły dziesięciokrotnie, jednak najszybciej drożały one w tym wieku, co było w znacznej mierze efektem niepewnej sytuacji ekonomicznej na świecie. Oba ostatnie kryzysy – pierwszy spowodowany pęknięciem banki internetowej i drugi na rynku nieruchomości wywołały tylko niewielkie korekty w trendzie wzrostowym, w jakim znajdują się ceny rynkowe diamentów.
Wycena brylantów
Wartość brylantu zależy bardziej od jego indywidualnych cech, a mniej od sytuacji na rynku tych minerałów. System wyceny w oparciu o cztery podstawowe cechy każdego kamienia, opracował prawi sto lat temu Gemological Institute of America (GIA) – jedna z najbardziej szanowanych instytucji certyfikujących kamienie. Te cztery cechy, od których bierze swą nazwę „zasada 4C” to: masa (Carat), barwa (Colour), czystość (Clarity) i szlif (Cut).
Carat (masa)
Wielkość brylantu ma dość duże znaczenie dla jego wyceny. Im większy kamień, tym wyższą cenę może osiągnąć. Choć zdarzyć się może, że diament mniejszy, ale o lepszych pozostałych parametrach, osiągnie znacznie wyższą cenę.
Colour (kolor, barwa)
Kolory brylantów są oznaczane literami alfabetu od D do Z, rozpoczynając od bezbarwnej do największego nasycenia kolorem żółtym. Najcenniejsze są brylanty bezbarwne. Zupełnie osobną kategorią są diamenty fantazyjne, które posiadają mocno nasycone kolory: różowe, żółte, niebieskie, zielone etc. W ich przypadku kolor oceniany jest inaczej, a nasycenie jest cechą pożądaną.
Clarity (czystość)
Idealnie czyste diamenty są w przyrodzie rzadkością. Kształtowanie struktury diamentu następowało w środowisku naturalnym, gdzie znajdują się różne minerały oraz gazy. Stąd ich domieszki w postaci wtrąceń są obecne w większości wydobytych z ziemi diamentów. Czystość tych kamieni oznacza się symbolami (rozpoczynając od najczystszego): FL, IF, VVS1, VVS2, VS1, VS2, SI1, SI2, I1, I2, I3.
Cut (cięcie, szlif)
Surowe diamenty podlegają obróbce, polegającej na ich cięciu i szlifowaniu. Wymagane są tu wysokie umiejętności szlifierza, co pozwala na wydobycie z nich życia, żaru i ognia. Dzięki wewnętrznemu odbiciu promieni świetlnych można ujrzeć tęczę kolorów. Najpiękniejszy i najdroższy jest szlif okrągły (brylantowy). Inne popularne szlify to: marquise, oval, emerald, pear shape, princess.
Handel diamentami
Ceny diamentów i wyrobów z nich systematycznie wzrastają. Jest to skutek rosnącego popytu ze strony przemysłu jubilerskiego, nowoczesnych technologii i inwestycji. Tymczasem podaż jest ograniczona ze względu na rzadkość występowania tych minerałów w przyrodzie.
Większość ośrodków przerobu i handlu diamentami znajduje się w Belgii, Izraelu, Indiach i Stanach Zjednoczonych. Światową stolicą diamentów jest Antwerpia, gdzie jest szlifowanych ponad 50% wszystkich diamentów świata. Sposobem na zabezpieczenie się przed oszustwem jest skorzystanie z pomocy rzeczoznawcy oraz zawieranie transakcji poprzez licencjonowanego pośrednika. W Polsce można skorzystać z ofert wyspecjalizowanych dystrybutorów, jak Grupa Goldenmark.
Każdy legalnie sprzedawany kamień posiada certyfikat autentyczności nadawany przez instytucję certyfikującą, jak Gemological Institute of America (GIA) lub International Gemological Institute (IGI). W Polsce można skorzystać z usług rzeczoznawców wpisanych na listę Polskiego Towarzystwa Gemmologicznego.
Inwestycje w kamienie szlachetne to prawdziwa sztuka, wymagająca specyficznej wiedzy i umiejętności, zupełnie odmiennych od tych, które są potrzebne przy zakupach papierów wartościowych lub innych aktywów. Dają za to możliwość osiągania ponadprzeciętnych zysków. Z drugiej strony, warto opanować sztukę identyfikacji nowych kategorii ryzyka. Dla wielu inwestorów, poszukujących wyrafinowanych i nowych obszarów dla swej inwestycyjnej działalności, brylanty z pewnością mogą stanowić ciekawe wyzwanie, połączone dodatkowo z przyjemnością obcowania z magią jednych z najpiękniejszych tworów natury.
Zapisz się do naszego newslettera i uzyskaj dostęp do poradnika "Metale i kamienie szlachetne"
