Złoto służy zabezpieczeniu majątku i spełnia tę funkcję z powodzeniem od wieków. Warunkiem jest to, aby rzeczywiście było to prawdziwe złoto. Kupując sztabki czy monety od zaufanego partnera, mamy pewność, że kupujemy autentyczny kruszec. Nie zaszkodzi jednak wiedzieć, jakimi metodami możemy upewnić się we własnym zakresie.
Sprawę ułatwia nam fakt, że złoto posiada szereg cech wyróżniających je spośród innych pierwiastków, a które zdecydowały o jego funkcji. Wśród nich wyróżnić można w pewnością dużą gęstość czy diamagnetyzm.
Autentyczność złota, a jego gęstość
Złoto charakteryzuje się bardzo wysoką gęstością. Sześcian złota o boku 1 cm będzie ważyć 19,3 gramów. Wiedząc, jakie wymiary i wagę powinna mieć wykonana z czystego złota moneta czy sztabka, jesteśmy w stanie zweryfikować jej autentyczność.
Parametry sztabek i monet są powszechnie dostępne. Najlepiej sprawdzać je na stronie producentów. Do badania wystarczy nam suwmiarka i dokładna waga. Jeżeli wszystkie wymiary i waga zgadzają się ze specyfikacją producenta, możemy przyjąć, że produkt wykonany jest z autentycznego złota.
Gęstość można również zbadać przy użyciu wagi i naczynia z wodą, wykorzystując prawo Archimedesa. Ta metoda nie będzie jednak wystarczająca w przypadku monet o próbie niższej niż 24 karaty (9999) z uwagi na fakt, że domieszki stosowane w monetach o niższej próbie mają inną gęstość.
Trochę inaczej sytuacja wygląda w przypadku sztabek, gdyż są one pakowane w certipacki. Nie da się przez to sprawdzić osobno wagi samej sztabki, bo trzeba to zrobić razem z opakowaniem. Niestety producenci sztabek nie udostępniają ich wagi razem z opakowaniem.
Magnetyzm
Złoto oraz wolfram, który najczęściej wykorzystywany jest do fałszowania złota, mają różne właściwości magnetyczne. Złoto jest diamagnetykiem (w minimalnym stopniu jest odpychany przez magnes), a wolfram jest paramagnetykiem (w niewielkim stopniu magnes przyciąga wolfram). Używając niedużego magnesu powinniśmy wyczuć lekki opór przy zbliżaniu go do wykonanych ze złota przedmiotów.
Znacznie precyzyjniejszym, choć nieco bardziej specjalistycznym narzędziem jest waga magnetyczna, która wskazuje dokładnie z jaką siłą i w jakim kierunku (przyciąganie czy odpychanie) zachodzi relacja pomiędzy magnesem a badanym obiektem. Producenci takich wag dołączają do nich tabele z wartościami, jakie powinny być uzyskane przy badaniu poszczególnych monet i sztabek.
Co ważne, ta metoda umożliwia także weryfikację autentyczności sztabek w certipackach. Profesjonalna waga magnetyczna z certyfikatem nie jest sprzętem, który każdy posiada w domu. Jednak chcąc skorzystać z takiej wagi w celu weryfikacji złota, można bez problemu udać się do jednego z salonów Goldenmark i poprosić o bezpłatną weryfikację.
Dźwięk
Metodę dźwiękową stosuje się od tysięcy lat. Wykorzystuje ona różnice w częstotliwościach rezonansowych poszczególnych monet. Dobrze wprawione ucho będzie w stanie rozpoznać autentyczność monety po jej brzemieniu. Nagrania dźwięków, a także samą prezentację działania tej metody można znaleźć chociażby na YouTube. Można także użyć jednej z wielu aplikacji na telefon, która posiada zapisane częstotliwości emitowanych przez złoto.
Metoda nie sprawdzi się jednak w przypadku sztabek zapakowanych w certipack.
Ultradźwięk
Ultrasonografia (USG), podobnie jak w przypadku badania tkanek w medycynie, pozwala na uzyskanie obrazu przekroju badanego obiektu. Jeśli co najmniej w części badanej sztabki czy monety znajduje się inny metal niż złoto, zauważymy to na ekranie urządzenia. Każdy metal charakteryzuje się bowiem inną prędkością przechodzenia przez niego fali dźwiękowej. Taki test może jednak doprowadzić do uszkodzenia lub zarysowania monet o klasie proof. Nie sprawdzimy nim też sztabek w certipackach.
Przewodność elektryczna
Metalem, który najczęściej wykorzystywany jest do fałszowania złota, jest wolfram. Fałszerstwo można wykryć wykorzystując różnicę w przewodności elektrycznej obu metali. Złoto jest znakomitym przewodnikiem prądu elektrycznego. Jego przewodność elektryczna wynosi 44 Mega Siemensów na metr. W przypadku wolframu jest to tylko 18 MS/m. Test można wykonać samodzielnie z pomocą miernika konduktywności.
Metoda ta pozwala na zbadanie do 17 mm w głąb obiektu. Większość monet i sztabek ma grubość poniżej 17 mm. Jednak niektóre, zwłaszcza większe sztabki, w zależności od sposobu wykonania, mogą mieć większą grubość.
Która metoda będzie najlepsza?
W przypadku monet z 24-karatowego złota badanie gęstości będzie wystarczającą metodą, choć zaleca się zawsze stosowanie 2-3 różnych metod np. test magnetyzmu i dźwięku. Natomiast w przypadku monet o niższej próbie (np. Krugerrand) lub sztabek w certipacku, warto sięgnąć po bardziej zaawansowane technologie, które są jednak znacznie droższe np. waga magnetyczna.
Dobry, godny zaufania dostawca metali szlachetnych, powinien udostępniać swoim klientom możliwość skorzystania z urządzeń pozwalających potwierdzić autentyczność złota. I chcąc mieć absolutną pewność, zachęcamy do korzystania z takiej możliwości.
Celowo pomijamy metody polegające na badaniu powierzchni przedmiotu – spektrometr czy fluorescencja rentgenowska. Są one bardzo precyzyjne i użyteczne, jednak badają one wyłącznie powierzchnię. Wymagają także posiadania wysoce specjalistycznego sprzętu (spektrometr) oraz wiedzy.