Przejdź do treści
Strona główna » Sztuka historii: jak powstał Kodak?

Sztuka historii: jak powstał Kodak?

Po opracowaniu przez Williama Foxa Talbota techniki kalotypii, rozwój fotografii znacząco przyspieszył. Zaczęto dostrzegać coraz więcej zalet i okazji do stosowania tego rodzaju uwieczniania obrazu. Wynalazcy o biznesowym zacięciu zauważyli popyt nie tylko na niwie artystycznej, ale też pośród zwykłych ludzi. Wtedy też swój początek miały największe korporacje fotograficzne, które funkcjonują do dziś.

Kodak
Reklama kolorowego filmu Kodak z 1917 roku, By George Eastman House from Rochester, NY, United States – Two women holding a sign that readsEaster Holidays! Take a Kodak with you Prices from 5-Uploaded by LongLiveRock, No restrictions, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9716649

Początki giganta

W 1880 roku branżą fotograficzną zainteresował się Amerykanin George Eastman. Razem z inwestorem Henrym A. Strongiem założyli przedsiębiorstwo The Eastman Dry Plate Company, które zajmowało się produkcją szklanych płytek fotograficznych pokrytych suchą żelatyną. Kilka lat później z Williamem Walkerem opatentowali papier negatywowy – początkowo podzielony na pojedyncze klatki, później zwijany w rolkę.

Zastąpienie ciężkich, nieporęcznych, szklanych i metalowych płytek, było dużym ułatwieniem dla ówczesnych fotografów. Eastman wiedział, że to osiągnięcie przyniesie mu duże zyski, dlatego zdecydował się wykupić od Walkera jego część praw patentowych. Po przemianowaniu się na The Eastman Dry Plate and Film Company, w 1886 roku korporacja wprowadziła do sprzedaży swój pierwszy aparat fotograficzny – Eastman Detective Camera. Była to prosta pudełkowa konstrukcja obsługująca papierowy film zwojowy.

Jednak prawdziwym punktem zwrotnym dla firmy był rok 1888, kiedy to na rynek wszedł aparat Kodak No.1, wprowadzając do świadomości konsumentów markę, którą dziś zna każdy. Kodak No.1 był nie tylko poręczniejszy niż jego poprzednik – głównie za sprawą składanego obiektywu – ale również można było załadowywać go, świeżo wynalezioną przez Hannibala Goodwina, celuloidową błoną zwojową.

You push the button, we do the rest

Popularność nowego aparatu sprawiła, że potocznie korporację nazywano po prostu Kodak. Wtedy też zapadła decyzja o ostatniej już zmianie nazwy na Eastman Kodak Company. Jak komentował sam właściciel, słowo „kodak” nie ma konkretnego znaczenia. Miało być chwytliwe i przypominać brzmieniem spust migawki. Od tego momentu firma coraz bardziej skupiała się na marketingu i zachęcaniu konsumentów do korzystania ze swoich usług.

Kodak
Wczesna reklama Kodaka z 1889 roku, Domena Publiczna

Pierwszym głośnym sloganem był „You press the button, we do the rest”, czyli „Ty naciskasz guzik, my robimy resztę”. Aparat faktycznie był wygodny i prosty w obsłudze. Kosztował 25 USD, co w owym czasie było ceną dość wysoką, wynosiła mniej więcej tyle, co miesięczna pensja robotnika. By zwiększyć dostępność swoich produktów Kodak zaproponował nowy model aparatu – Brownie. Konstrukcja była prosta, pudełkowa, ale obsługująca filmy zwojowe. Kosztował 1 USD i miał już załadowaną rolkę filmu. Kiedy ta się kończyła, można było oddać aparat do sklepu, gdzie wywoływano fotografie i ładowano go od nowa.

W kolejnych latach kontynuowano rozwój serii Brownie. Chcąc jak najbardziej spopularyzować fotografię i zakorzenić ją na stałe w świadomości mas, Kodak kierował reklamy linii głównie do dzieci. 

Kodak Brownie
Młody fotograf z aparatem Kodak Brownie, Fot. Peter Clarke – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=21593596

Początek ery koloru

Wielu wynalazców poszukiwało skutecznego sposobu oddania naturalnych barw na zdjęciach. Pierwsze barwne fotografie powstały jeszcze w XIX wieku, jednak były nietrwałe i szybko blakły. Nie były także czułe na odcienie czerwieni i zieleni. Dopiero braciom Lumière w 1907 roku udało się w pełni odwzorować kolor na zdjęciu. Efekt uzyskiwano poprzez pokrywanie szklanej płytki kryształkami skrobi w trzech kolorach podstawowych oraz warstwą emulsji światłoczułej do zdjęć czarno-białych. Na szkle powstawał diapozytyw, czyli obraz pozytywowy, który należało oglądać przepuszczając przez niego snop światła. Działało to na tej samej zasadzie co slajdy w projektorze.

Podobnie działał Kodachrome, czyli pierwszy kolorowy film produkowany przez Kodaka. W sprzedaży pojawił się w 1935 roku. Robione na nim fotografie również miały postać diapozytywów. Kodachrome był powszechnie wykorzystywany aż do 2009 roku, kiedy wyprodukowano ostatnią jego ostatnią rolkę, a laboratoria fotograficzne firmy przestały oferować jego wywoływanie. W latach 50. XX wieku pojawił się Eastmancolor, czyli pierwszy negatywowy film kolorowy. Stał się on punktem wyjścia do powstających później, coraz bardziej specjalistycznych błon fotograficznych.

Fotografia stała się powszechna i dostępna, niemal każdy mógł sobie pozwolić na prosty aparat do dokumentowania ważnych chwil. Fotografię tradycyjną dopiero na początku lat dwutysięcznych zdetronizowała fotografia cyfrowa, o której więcej w następnej odsłonie cyklu.