Rynek dzieł sztuki składa się z rożnych elementów, podmiotów i graczy. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych form publicznej prezentacji twórczości artysty oraz galerii są targi sztuki. Jest to miejsce, gdzie spotykają się ludzie z branży artystycznej, od handlarzy po doradców sztuki, przez kolekcjonerów i kuratorów.
Targi sztuki mogą mieć status zarówno lokalnych jak i międzynarodowych. Nie każde targi mają taki sam poziom prezentowanej oferty lub wpływ na kształtowanie cen dla danego artysty. Aby galeria mogła zaprezentować swojego artystę lub kilku, musi złożyć aplikację do Rady Programowej Targów, stworzyć program odpowiedni do założeń i celów przedsięwzięcia.
Im bardziej prestiżowe targi, tym większą jest bariera wejścia z ofertą i zaprezentowanie szerszej publiczności, a co za tym idzie zawarcie wysokich kwot transakcji sprzedażowych. Największe transakcje przeważnie zawierane są pierwszego dnia, gdzie całość mogą obejrzeć i kupić do swoich kolekcji goście VIP.
Art Basel
W czołówce najważniejszych i największych targów sztuki na świecie wymienić można Art Basel w Szwajcarii. Ich korzenie sięgają 1970 roku, kiedy to grupa szwajcarskich galerzystów postanowiła zorganizować lokalne targi. W ciągu kolejnych dekad targi w Bazylei zyskiwały sobie coraz większą popularność, a obecnie bierze w nich udział cała międzynarodowa śmietanka artystyczna. Targi te stwarzają możliwość obejrzenia prac nawet ponad 2,5 tysiąca artystów jednocześnie.
– Te targi uzyskały taką renomę właśnie dlatego, że nie pieniądze – a przynajmniej nie tylko one – decydują o tym, czy możesz się tam dostać – mówi znany kolekcjoner i marszand Andrzej Starmach.
– Sądzę, że naprawdę dobre eksponaty, a w Bazylei znajdujemy rzeczywiście dobre prace, będą się najdłużej opierały wszelkim turbulencjom – zauważa obserwator rynku sztuki Werner Spies – wieloletni dyrektor Muzeum Sztuki w Centre Pompidou w Paryżu.
Art Basel ma swoje filie także w Miami Beach na Florydzie i w Hongkongu.
TEFAF
Kolejne na liście są Europejskie Targi Sztuk Pięknych (The European Fine Art Fair, TEFAF), organizowane co roku przez The Art Foundation European Fine w Maastricht w Holandii. Targi, jak i sama fundacja, powstały w 1988 roku i zajmują się zarówno sztuką, designem, jak i antykami.
Targi sztuki TEFAF to obecnie kilka zróżnicowanych, dużych wydarzeń. TEFAF Maastricht odpowiada za wybór antyków i dzieł sztuki dawnych mistrzów. Odbywające się w Park Avenue Armory New York Spring skupia się na sztuce współczesnej i designie, zaś New York Fall obejmujące malarstwo, rzeźbę, grafikę, rysunek, fotografię i sztukę użytkową, począwszy od czasów antyku, na pierwszych dekadach XXI wieku skończywszy.
FIAC
Każdego października stolicą sztuki współczesnej staje się Paryż. Organizowane od 1974 roku w przestrzeniach Grand Palais i Petit Palais targi, rokrocznie skupiają niemal 200 najważniejszych międzynarodowych wystawców z około 30 krajów świata. Licznie odwiedzane, paryskie święto sztuki, proponujące wybitne dzieła z obrębu zarówno klasycznych mediów, jak i nowoczesnych technik artystycznych. Dziś funkcjonuje ono jako ważny punkt w kalendarzu każdego poważnego kolekcjonera i inwestora.
Art Market Budapest
Jesienne targi w Budapeszcie odbywają się od 2011 roku z inicjatywy Attili Ledényia, kolekcjonera, mecenas i promotor węgierskiej kultury i sztuki na arenie międzynarodowej. Targi te stawiają na obecność twórców z dużym dorobkiem artystycznym, reprezentowanych przez stosunkowo młode stażem galerie. Szczególnie istotnym akcentem jest to, że od lat na targach tych nie brakuje polskich akcentów (na Art Market Budapest wielokrotnie można było powydziwiać prace Alka SLON). Organizatorzy targów chwalą się obecnością wystawców z ponad 40 krajów i są największymi, międzynarodowymi targami sztuki w Europie Środkowej i Wschodniej.
Targi w Wiedniu
Podobnie jak Art Market Budapest, targi w Wiedniu skupiają się na twórcach i galeriach z Europy Środkowo-Wschodniej. Ich celem jest prezentacja twórców i budowanie pomostu między kolekcjonerami z Europy Zachodnie i Wschodniej. Oprócz znanych i cenionych artystów sztuki współczesnej, zobaczymy pracę młodych artystów z ugruntowana pozycja na rynku dziel sztuki.
Positions Berlin Art Fair
Coraz większą uwagę zwracają na siebie mniejsze imprezy. Wśród nich wymienić można Positions Berlin Art Fair, które od 2014 roku odbywają się w ramach Tygodnia Sztuki w Berlinie. Koncentrują się one na sztuce współczesnej, ale także sztuce klasycznego modernizmu i okresu powojennego. Wystawcami na Positions Berlin są międzynarodowe galerie i handlarze dziełami sztuki. Prezentowane są także prywatne kolekcje.
Czy warto brać udział w targach?
Targi to jeden z najciekawszych sposobów zdobywania wiedzy o współczesnej sztuce i panujących trendach. Pozawalają zdobyć szerokie rozeznanie w sytuacji rynkowej, a także stwarzają możliwość bezpośredniego nabycia dzieł sztuki w bardziej przystępnej cenie.
Co ciekawe, pandemia SARS-CoV-2 zmusiła organizatorów tego typu imprez do zmian. Jedną z najważniejszych jest wejście do świata wirtualnego poprzez budowanie tzw. viewing-room lub wprowadzanie form hybrydowej. Wszystko po to, by ułatwić odbiorcom kontakt z galeriami. Warto śledzić tego typu wydarzenia, by być na bieżąco z trendami na lokalnym i międzynarodowym rynku sztuki, odkrywać uznane, ale także jeszcze nie poznane, nazwiska artystów.
Ekspert rynku dzieł sztuki, doświadczona art advisor, a przy tym artystka i konserwatorka dzieł sztuki. Kwalifikacje zdobywała na kluczowych stanowiskach w domach aukcyjnych. Członkini ZPAP, SAMP oraz międzynarodowego stowarzyszenia antykwariuszy CINOA. Wyróżniona stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP.
Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (wyróżnienie rektorskie), Akademii Sztuk Pięknych i Architektury w Kijowie.