Rzymscy legioniści wierzyli, że dodaje odwagi w bitwie, w renesansowej Europie miał zwiększać elokwencję zaś Persowie uważali, że pomaga leczyć epilepsję. Mowa o onyksie – odmianie chalcedonu, która po oszlifowaniu stawała się pięknym i niezwykłym surowcem do wytwarzania biżuterii, rzeźb a nawet elementów architektonicznych.
Chalcedon to minerał dość pospolity i często spotykany. Jest to skrystalizowany dwutlenek krzemu, który jednak występuje w wielu odmianach barwnych, znanych pod nazwami: agat, chryzopraz, heliotrop, karneol czy onyks. Ten ostatni charakteryzuje się równoległym ułożeniem warstw, najczęściej naprzemiennie czarnej i białej. Choć występują także odmiany zielone i czerwone (sardonyks, sardonik).
Sam Onyks należy jednak do stosunkowo rzadkich skał – jedynie część kamieni jest naturalna. Duża część onyksu na przestrzeni wieków pozyskiwana była w drodze obróbki agatów. Polegała ona na gotowaniu w roztworze cukru, a następnie wytrawianiu kwasem siarkowym. Obszar występowania jest jednak bardzo szeroki. Onyks znajdowany był m.in. w Grecji, Jemenie, Urugwaju, Argentynie, Australii, Brazylii (zielony onyks), Kanadzie, Chinach, Czechach, Niemczech, Pakistanie i w innych krajach.
Szczęśliwy kamień
Onyks znany jest od starożytności jako kamień jubilerski i ozdobny. Wytwarzano z niego amulety i inne formy biżuterii, a także rzeźby. W wielu kulturach uważany był za kamień, który przynosi szczęście. Właśnie z tego minerału wykonana była osobista pieczęć cesarza Chin. Z kolei poddanym cesarza nie wolno było używać onyksu pod groźbą kary śmierci.
Przeważnie onyks cięty był do szlifu kaboszonowego (obłego), co wydobywało jego szczególne piękno. Wykonywano z niego również koraliki oraz kamee. Prawdziwy renesans onyks przeżywał w okresie art deco. Z brazylijskiego, zielonego onyksu wykonywane były cokoły rzeźb z lat 20. i 30. XX wieku.
Onyksowy przepych
Wybudowana w 1930 roku w Brnie willa Tugendhat, która uchodzi za symbol architektury modernistycznej. Posiada półprzeźroczyste, połyskujące ściany wykonane z onyksu. Z kolei wybudowany jeszcze w XIX wieku, paryski Hôtel de la Païva słynie z wystroju bogato zdobionego żółtym onyksem.
Znajduje się w nim m.in. wykonana z żółtego onyksu wanna, wyrzeźbiona przez Donnadieu. Materiał pochodził z rzymskiego kamieniołomu odkrytego w 1849 roku w Algierii. Ten rodzaj onyksu używany był w czasach Napoleona III do dekorowania najbardziej prestiżowych budowli. Żeby przepychu było zadość: w tym samym hotelu znajduje się srebrna wanna posiadająca trzy kurki: do wody ciepłej, zimnej oraz do szampana.
Od ponad 10 lat zawodowo związany z rynkiem złota. W Goldenmark odpowiada za przygotowywanie treści, raportów i innych publikacji.
Zapisz się do naszego newslettera i uzyskaj dostęp do poradnika "Metale i kamienie szlachetne"
