Wystawa: 5.11 – 10.12
Wernisaż: 12.11 godz. 18:30
Salon Goldenmark, Al. Racławickie 8, Lublin
Rafał Urbański (ur. 1970 r.) doktor sztuki, malarz, grafik, twórca prac multimedialnych łączących tradycyjne techniki artystyczne z najnowszymi osiągnięciami technik cyfrowych. Obecnie zawodowo związany z Instytutem Sztuk Wizualnych UJK gdzie pełni funkcję wicedyrektora ds. naukowych oraz z Teatrem im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Współpracuje z Politechniką Świętokrzyską gdzie prowadzi zajęcia dydaktyczne z projektowania graficznego i rysunku. Jest twórcą projektów plakatów, folderów, opracowań naukowych, katalogów m.in. do kilkudziesięciu wydarzeń artystycznych (spektakli teatralnych i wystaw sztuki współczesnej) w Polsce i zagranicą. Autor artykułów o sztuce i komiksie. Od jedenastu lat zasiada w zarządzie ZPAP / Okręgu Kieleckiego, gdzie obecnie pełni funkcję prezesa Okręgu.
Uczestniczył w ponad stu trzydziestu wystawach w dwudziestu krajach m.in. w Japonii, Korei Południowej, Tajlandii, Belgii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Macedonii, Litwie, Estonii, Ukrainie, Czechach, Turcji, Kanadzie, Peru, Argentynie. Jego prace znajdują się w zbiorach galerii i muzeów w Polsce, Chinach i Rosji oraz w zbiorach organizatorów biennale grafiki w Hiszpanii, Serbii i Bułgarii.
“Mój ostatni projekt, Ślad cyfrowy, jest opowieścią o pozostawianiu przez nas gigabitów danych w świecie wirtualnym, na urządzeniach cyfrowych, które wymieniamy w błyskawicznym tempie, a technologicznie pozostających sprawnymi i użytecznymi przez długie lata. Urządzenia te pozostając bankami pamięci, zalegają porzucone w szufladach, piwnicach, przeróżnych zakamarkach naszych domów, mogą, teoretycznie, pozostawać sprawne przez dziesiątki lub setki lat po naszej śmierci. Wszystkie cyfrowe informacje: niewywołane zdjęcia, zapomniane filmy i nagrania dźwiękowe, to my w odhumanizowanej wersji 2.0.
Rafał Urbański 2021
Najnowsze prace artysty posiadają wspólny tytuł Martwe pixele, tak jak we wcześniejszych znajdują się w nich kody QR, ale także niezwykle interesujące w formie kody DataMatrix i Spotify. Kody pozostając integralną częścią jego prac jednocześnie przestały być ich głównym motywem, obecnie są jedynie cyfrowym dopełnieniem obrazu lub grafiki, nie pełniąc już roli nadrzędnej stały się przypisem. Forma prac także przeszła metamorfozę, z abstrakcyjnej ewoluowała w figuratywno-abstrakcyjną. Podstawą działań Rafała Urbańskiego jest obecnie intermedialność, dająca mu wolność w kreowaniu dzieł pozbawionych ograniczeń technologicznych lub warsztatowych.
kurator wystawy: dr Katarzyna Sadrak
Wybrane osiągnięcia artystyczne i nagrody
- 2021 – Nagroda Marszałka Województwa Łódzkiego (II nagroda) na VI Piotrkowskim Biennale Sztuki.
- 2021 – Nagroda Biura Wystaw Artystycznych w Kielcach – za asamblaż – Przedwiośnie 44.
- 2020 – Świętokrzyska Nagroda Kultury 2020.
- 2020 – Nagroda Grand Prix – Prezydenta Miasta Kielce za zestaw prac – Przedwiośnie 43.
- 2018 – Nagroda TVP Kielce za zestaw prac malarskich i wideo – Przedwiośnie 41.
- 2016 – Nagroda Targów Kielce za zestaw filmów wideo – Przedwiośnie 39.
- 2015 – Nagroda Wojewody Świętokrzyskiego – za zestaw prac – Przedwiośnie 38.
- 2004 – Grand Prix w II konkursie na najlepszy polski komiks wydawnictwa EGMONT.
- 2003 – Grand Prix XIV Międzynarodowego Festiwalu Komiksu w Łodzi.
- 2003 – Wyróżnienie za Najlepszy scenariusz XIV Międzynarodowego Festiwalu Komiksu w Łodzi.
Wybrane prace w zbiorach
Biuro Wystaw Artystycznych w Olkuszu, Muzeum Narodowe w Kielcach/ Polska, China Printmaking Museum/ Chiny, Państwowe Muzeum Sztuki w Nowosybirsku / Rosja, PrintMaking Biennial Cacak / Serbia, Triennial of Graphic Arts SOFIA/ Bułgaria, Bienal Iberoamericana de Obra Gráfica Ciudad de Cáceres Hiszpania.
Rozległa twórczość Rafała Urbańskiego — artysta uprawia malarstwo, grafikę komputerową i wideo-art — w dużej mierze skupia się na zgłębianiu formalnych, treściowych i multimedialnych możliwości QR-ów. QR — Quick Response jak podaje Wikipedia — to alfanumeryczny, dwuwymiarowy, matrycowy, kwadratowy kod graficzny opracowany przez japońskie przedsiębiorstwo Denso-Wave w 1994 r. Geometryczny rytm czarno-białych kwadratów, który bez stosownych komputerowych aplikacji niewiele osób potrafi odczytać, przyciąga zarówno swoją graficzną, ascetyczną urodą, jak i możliwościami zapisywania nim skondensowanych, konkretnych treści. Artystę fascynuje i jedno, i drugie. W obszarze jego obrazów i grafik QR’ y pełnią rolę najważniejszego środka wyrazu. Ich zewnętrzny kształt narzuca rygor formalnej dyscypliny całości kompozycji. Czasem jej schemat wytycza jeden QR, czasem zawiera się w niej więcej ich charakterystycznych kwadratowych sylwetek. Często zyskują inny kolor, oraz grubość nadaną im przez wysmakowane struktury malarskiej materii. Również wewnętrzne proporcje obrazów — często również w formie kwadratu — wynikają z rozmieszczenia kwadratowych modułów QR’ów. Ich dominujący, zwarty, graficzny układ wymusza geometryczną twardość i sterylną czystość kompozycji. Artysta „zmiękcza” ją malarskimi środkami wyrazu: subtelnie wyciszonymi barwami, tonami szarości wtopionych w nawarstwioną grubą biel tła, zapisem niezatartych śladów pędzla. Formalna elegancja świata „zimnej”, geometrycznej abstrakcji, pochłoniętej dążeniem do ideału estetycznego i obojętnego znaczeniowo piękna, zderza się w obrazach Rafała Urbańskiego z zaangażowaną, niejednokrotnie wysoce emocjonalną treścią, zakodowaną w namalowanych QR’ach i możliwą do odczytania przy użyciu specjalnej aplikacji. To treści nawiązujące do sztuki i problemów artystycznych — ale często także dotykające trudnych problemów egzystencjalnych i społecznych. Korzystając z nowoczesnych — i plastycznie atrakcyjnych -możliwości kodowania informacji, kielecki artysta łączy w swoich oryginalnych kompozycjach dwa, dotychczas wykluczające się, światy: świat czystej, geometrycznej sztuki nieprzedstawiającej i świat zaangażowanej literackiej wypowiedzi, kreując tym samym świat własnej, autorskiej, indywidualnej twórczości artystycznej.
Stanisława Zacharko-Łagowska
Historyk sztuki
Doktor sztuk plastycznych i konserwacji dzieł sztuki, nauczyciel akademicki, artystka, kuratorka i organizatorka kilkudziesięciu wystaw międzynarodowych w Anglii, Chinach i w Polsce. Aktywnie uczestniczy w międzynarodowych konferencjach naukowo-artystycznych i w projektach naukowo-badawczych. Należy do prestiżowych Leeds Fine Artists (Anglia), Stowarzyszenia Geometrii Dyskursywnej, jest członkiem struktur Zarządu Głównego ZPAP (GKR) i ZPAR. Artystyczne wykształcenie i doświadczenie dydaktyczne zdobyła na Uniwersytecie J. Kochanowskiego oraz w Tianjin Polytechnic University w Chinach. Obecnie prowadzi zajęcia dydaktyczne na Politechnice Świętokrzyskiej na wydziale Mechatroniki i budowy Maszyn. W swoim międzynarodowym dorobku twórczym ma ponad 140 wystaw grupowych i indywidualnych, prace w przestrzeni publicznej, kolekcjach prywatnych i muzealnych w Europie i w Azji.