Rok był dla złota bardzo dobry. Królewski kruszec był jednym z najjaśniej błyszczących aktywów, oferując duże zyski i zaskakując kolejnymi rekordami wszech czasów.
Przyczyn takiego stanu rzeczy można upatrywać w inflacji, będącej następstwem covidowego dodruku czy niepokojów geopolitycznych. Jednak pod tym względem rok 2024 nie różnił się aż tak bardzo od 2023.
Tym, co wydawało się mieć szczególne znaczenie w 2024 roku, było przesuwanie się ciężaru globalnego ładu na Wschód oraz coraz mocniejszego rozpychania się Chin. Wyraźnie widoczne stają się aspiracje Chin do przemodelowania globalnego ładu na wielobiegunowy i zmniejszenie roli Stanów Zjednoczonych oraz dolara amerykańskiego.
Zjednoczone Emiraty Arabskie w BRICS
1 stycznia 2024 roku do BRICS dołączyły Egipt, Etiopia, Iran i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Szczególnie znalezienie się tego ostatniego kraju na liście wydaje się mieć duże znaczenie.
W marcu Światowa Rada Złota (World Gold Council) i Dubai Multi Commodities Centre (DMCC) ogłosiły wspólny program dla branży złota.
WGC ogłosiło otwarcie biura w Dubaju i regionalnej siedziby głównej dla Bliskiego Wschodu w DMCC – strefie wolnocłowej i wiodącym centrum handlu i przedsiębiorczości. Oznacza to zaangażowanie WGC w zwiększenie swojego globalnego zasięgu i współpracę z jednym z największych centrów handlu złotem na świecie
W listopadzie DMCC poinformowało, że azjatycki popyt na złoto zmienił rynek złota w tym roku, a ZEA wyprzedziło Londyn i stało się drugim najważniejszym ośrodkiem handlu złotem na świecie. Ma to być początek “wieku azjatyckiego”.
W 2024 r. przez Dubaj przepłynęło 129 mld dolarów w złocie, co oznacza wzrost o 36% z rokiem poprzednim.
Napięcia geopolityczne
Niewiele zmieniło się względem 2023 roku, jeśli chodzi o konflikt w Ukrainie. Może tylko tyle, że wraz ze zwycięstwem Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA, na pierwszy plan wyszedł wątek ewentualnego zakończenia wojny. Jak będzie ono wyglądać? Czy będzie to rzeczywiste zakończenie wojny czy jedynie zamrożenie konfliktu na kolejne kilka lat? O tym dopiero będziemy mogli się przekonać.
W tym roku niepokoje napędzał także Bliski Wschód, a konkretnie dzianiała Izraela w Strefie Gazy i narastające napięcia pomiędzy Izraelem a Iranem i Hezbollahem. Zwycięstwo Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich to wzmocnienie dla Izraela i eskalacja napięcia na linii USA-Iran.
Kolejnym punktem zapalnym jest Tajwan, gdzie na początku roku odbyły się wybory prezydenckie i parlamentarne. Wybory prezydenckie wygrał Lai Ching-te z Demokratycznej Partii Postępu, zaś w wyborach parlamentarnych żadna z partii nie zdobyła zdecydowanej większości. Wynik ten oznacza, że nie dojdzie do żadnego zwrotu w stosunkach pomiędzy Tajwanem a Chinami. Demokratyczna Partia Postępu, z której wywodzi się Lai Ching-te, opowiada się za zwiększeniem zdolności Tajwanu do obrony, a także za dywersyfikacją stosunków gospodarczych i pogłębieniem relacji z USA i ich sojusznikami – w szczególności z Japonią.
Chiny wstrzymały zakupy złota na pół roku
W maju Chiny przerwały trwający od trzeciego kwartału 2022 roku cykl zakupów złota. W tym czasie Ludowy Bank Chin zwiększył swoje rezerwy kruszcu z poziomu 1948,31 do 2264,32 ton.
Najprawdopodobniej przyczyną przerwania zakupów była wysoka cena złota. Nie oznacza to jednak, że Chiny nie powrócą do kupowania kruszcu, który najprawdopodobniej jest istotnym elementem ich strategii.
Chiny w 2024 roku parokrotnie pozbywały się większych ilości obligacji amerykańskich. Tuż przed wyborami prezydenckimi w USA, Chiny i Japonia, które są największymi posiadaczami długu publicznego USA, dokonały znaczącej wyprzedaży obligacji USA.
W listopadzie Chiny zakupiły 5 ton złota. Czy to trwały powrót? Przekonamy się w kolejnych miesiącach.
Obniżki stóp procentowych Fed
We wrześniu Fed po raz pierwszy dokonał obniżki stóp procentowych. I była to obniżka znaczna, bo aż o 50 pb. Była to pierwsza zmiana stóp procentowych od lipca 2023 i pierwsza obniżka od marca 2020 roku.
Był to także moment, na który z zapartym tchem wyczekiwały rynki. Złoto dyskontowało tę obniżkę już od lipca, gdy stało się jasne, że do obniżki we wrześniu dojdzie. Do kolejnej obniżki – już o 25 pb – doszło w listopadzie.
W grudniu po raz trzeci amerykański bank centralny zdecydował się na obniżkę, tym razem również o 25 pb. Pojawiły się jednak sygnały, że w 2025 roku cięć będzie mniej niż wcześniej zakładano.
Szczyt BRICS w Kazaniu
16. szczyt państw BRICS miał miejsce 22-24 października i odbywał się w rosyjskim Kazaniu. Przybyli przedstawiciele państw BRICS wraz z nowymi członkami, a także delegacje 25 państw deklarujących chęć akcesji.
Na szczycie nie zapadły żadne kluczowe decyzje, jednak sam szczyt odebrany został jako sukces propagandowy Kremla. Rosja zademonstrowała, że możliwe jest przeciwstawienie się zachodnim wysiłkom na rzecz jej izolacji na arenie międzynarodowej, a także że budowana wraz z Chinami narracja postulująca przebudowę obecnego ładu światowego jest skuteczna i znajduje swoich odbiorców.
BRICS skupia 37 proc. światowej produkcji i 40 proc. populacji, co w oczach Moskwy i Pekinu stanowi istotny argument do promowania wielobiegunowości oraz projektów będących inkluzywną alternatywą dla instytucji reprezentujących zachodni porządek (G7, Bank Światowy, MFW).
Wygrana Trumpa w wyborach
Za najważniejsze wydarzenie roku uznać należy jednak zwycięstwo Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA. Donald Trump 47. prezydentem USA i jest to jego druga kadencja.
Krótkoterminowo wygrana Trumpa wywołała euforię na rynkach finansowych, umocnienie dolara, a co za tym idzie, dość znaczną korektę na rynku złota. Jednak w dłuższej perspektywie, realizacja jego postulatów, może przynieść różne skutki m.in. wzrost inflacji czy znaczący wzrost długu publicznego.
Pod znakiem zapytanie stoi kwestia polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych, w szczególności w świetle wojny w Ukrainie oraz sytuacji na Bliskim Wschodzie. Donald Trump zapowiadał błyskawiczne zakończenie wojny ukraińsko-rosyjskiej. I to właśnie ten punkt budzi największe nadzieje, ale i obawy.
Narodowy Bank Polski jednym z większych nabywców złota
W 2024 roku NBP był jednym z liderów, jeśli chodzi o zakupy królewskiego kruszcu. W ciągu tego roku nasze rezerwy wzrosły z poziomu 228,67 do 420 ton (w listopadzie prawdopodobnie 21 ton, co ostatecznie potwierdzi się 24 grudnia).
Rezerwy przechowywane są w trzech lokalizacjach: w Polsce, w Londynie i w Nowym Jorku. Stanowi to bezpieczną dywersyfikację w kontekście niepokojów geopolitycznych.
Dyrektor ds. rynków międzynarodowych w Grupie Goldenmark. Z branżą złota i kamieni szlachetnych związany od ponad dekady. Certyfikowany ekspert diamentów HRD w Antwerpii. W Goldenmark odpowiada za koordynację bezpośredniej współpracy z największymi producentami i dostawcami złota i diamentów na całym świecie.
