Trudno prowadzi się wojnę bez pieniędzy. Nie inaczej było w przypadku drugiej wojny światowej. Hitlerowskie Niemcy potrzebowały zakupu surowców, paliwa i innych materiałów dla przemysłu wojennego. Niektóre z nich mogły być nabywane jedynie za granicą. W rozliczeniach wojennego handlu walutą wymiany było między innymi złoto.
Mysaver poleca:
Do Reichsbanku płynęło złoto zagrabione ze skarbców na okupowanych przez Niemców terenach. Drugi strumień złota płynął z obozów koncentracyjnych. Na mocy tajnego porozumienia pomiędzy Reichsbankiem i SS, złoto pozyskane od ofiar obozów koncentracyjnych było przetapiane i lokowane w Reichsbanku pod fałszywym nazwiskiem Max Heiliger albo jako Reinhardtfonds, tudzież jako „własność przesiedlonych żydów” (co było oczywistym kłamstwem i służyło tylko przykryciu rzeczywistej eksterminacji dotychczasowych właścicieli zrabowanych dóbr).
Z pomocą szwajcarskich banków Niemcy byli w stanie upłynnić zrabowane złoto i waluty na cele zakupu materiałów wojennych. To dzięki szwajcarskim bankierom, machina wojenna Trzeciej Rzeszy była w ogóle w stanie funkcjonować. W czasie wojny, Szwajcarski Bank Narodowy otrzymał od nazistów 440 milionów dolarów w złocie, z czego trzy czwarte pochodziło z grabieży.
Ale nie tylko Szwajcaria współpracowała i handlowała z nazistami. Odkupem skradzionego złota od Niemców parał się reżim generała Franco w Hiszpanii, Salazara w Portugalii, czy Perona w Argentynie. Także Turcja i Szwecja kupowały od Niemców złoto. Byli oni pośrednikami dla reszty świata w rozliczeniach z Hitlerowcami.
Przykładowo w Turcji Deutsche Bank i Dresdner Bank sprzedawały złoto po bardzo atrakcyjnych cenach. Następnie za pozyskaną walutę kupowano franki szwajcarskie i inne waluty od oficjalnych przedstawicielstw niemieckich w Turcji, także po bardzo korzystnym przeliczniku, co pozwalało na finansowanie funkcjonowania tychże przedstawicielstw. Pozyskana waluta była następnie transferowana do Reichsbanku, w zamian za kolejne partie złota.
Pod koniec wojny Niemcy postanowili ukryć pozostające w ich dyspozycji rezerwy złota. Miało ono posłużyć odbudowie tak zwanej „Czwartej Rzeszy”. Złoto używane było także do finansowania przerzutu funkcjonariuszy SS i NSDAP do Ameryki Południowej, a także miało posłużyć „rozpoczęciu nowego życia” tym, którzy zostali w Europie.
Wojskom USA w Europie udało się jednak przejąć (jak twierdzą Amerykanie) 98% rezerw Reichsbanku w Niemczech. Jednym z najbardziej znanych przypadków jest odkrycie składu złota ukrytego w kopalni Merkers w Turyngii. W tej kopalni soli naziści ukryli znaczącą część rezerw Banku Rzeszy oraz mnóstwo zrabowanych dzieł sztuki. Znalezisko odkryli żołnierze USA w kwietniu 1945 toku. 450 m (według innych wersji 530 m) pod ziemią znajdowało się 550 worków zawierających 250 milionów papierowych Reichsmarek, 7000 worków zawierających 238 mln dolarów w złocie a także sztabki złota, a nawet złote plomby, których nie zdążono jeszcze przetopić. Ponadto znaleziono 98 milionów franków francuskich, funty angielskie, franki szwajcarskie, korony norweskie oraz 3000 skrzyń zawierających 400 ton dzieł sztuki. Znalezione w kopalni dokumenty pomogły odnaleźć także więcej pozostałych tego typu składów.
W 1946 roku powołano Trójstronną Komisję dla Restytucji Złota Monetarnego, w której zasiedli Francja, USA i Wielka Brytania. Celem było ustalenie w jaki sposób i komu zwrócić złoto odebrane Niemcom. Złota nie wystarczało na zaspokojenie wszystkich zgłoszonych żądań, pojawiła się więc konieczność ustalenia sposobu podziału. Zdecydowano o przekazaniu złota, co do którego ustalono, że mogło pochodzić od ofiar Holokaustu, na fundusz pomocy ofiarom. Złoto w sztabach zdecydowano się rozdzielić pomiędzy kraje zgłaszające swoje roszczenia. Zdecydowano się, nie rozpatrywać roszczeń osób indywidualnych, argumentując że byłoby ich zbyt wiele i powinny one zostać rozpatrzone przez poszczególne rządy.
Rewindykacja odebranego Niemcom złota trwała jeszcze wiele lat po wojnie. Mało kto wie, że w 1997 roku odbyła się w Londynie międzynarodowa konferencja a temat złota nazistów. Miała ona na celu ustalenie co zrobić z resztą (5,5 tony) złota, posiadanego przez Trójstronną Komisję dla Restytucji Złota Monetarnego. Podjęto decyzję, że pozostała część zostanie przeznaczona na fundusz pomocy ofiarom Holokaustu. Komisja została rozwiązana w 1998 roku.
Fot. U.S. Army, Domena Publiczna