W Polsce utrzymuje się silny wzrost gospodarczy i rosną dochody gospodarstw domowych – wynika z nowego raportu OECD. Jego autorzy ostrzegają jednak, że wraz z obniżeniem wieku emerytalnego wzrasta ryzyko ubóstwa wśród osób starszych, zwłaszcza kobiet.
W poniedziałek 19 marca Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju przedstawiła najnowszy raport z przeglądu gospodarki Polski. OECD co 2 lata ocenia pozycję Polski w różnych obszarach społeczno-gospodarczych. Tym razem były to: gospodarka, finanse, społeczeństwo, edukacja, zatrudnienie oraz innowacje.
– Polska ma silną pozycję. Dynamiczny rynek pracy wraz z programem „Rodzina 500 plus” spowodowały, że rozwój gospodarczy jest bardziej inkluzywny. Wielu ludzi korzysta obecnie z nowych szans i ma do swojej dyspozycji większe dochody – zaznacza Mari Kiviniemi, zastępca sekretarza generalnego OECD.
Polska powinna rozwinąć zdolność innowacji
Jak wyjaśnia Kiviniemi, nadszedł czas, aby zapewnić dalszy wzrost poziomu życia.
– Rozwój innowacyjności, usprawnienie infrastruktury i inwestowanie w umiejętności będzie miało rozstrzygające znaczenie. Rosnący niedobór pracowników, zwłaszcza odpowiednio wykwalifikowanych, sprawia, że pracodawcy zaczynają sobie zdawać sprawę, jak istotne jest inwestowanie w szkolenia. Rząd powinien wykorzystać tę okazję do zaangażowania się i wsparcia przedsiębiorców w tym zakresie – dodaje Mari Kiviniemi.
Z raportu OECD wynika, że wydatki na badania i rozwój utrzymują się na niskim poziomie, pomimo zwiększenia środków publicznych i wdrożenia ulg podatkowych. A ograniczone zaangażowanie biznesu jest niekorzystne dla szkolnictwa zawodowego, co ogranicza modernizację i poprawę produktywności licznych małych przedsiębiorstw w kraju.
Polacy szybko się starzeją
Autorzy raportu podkreślają także, że społeczeństwo w Polsce szybko się starzeje.
– Przewiduje się, że populacja w wieku produkcyjnym znacznie się zmniejszy w najbliższych dziesięcioleciach – prognozują.
Niższy wiek emerytalny to większe ryzyko ubóstwa
OECD ostrzega, że wraz z obniżeniem wieku emerytalnego wzrasta ryzyko ubóstwa wśród osób starszych, zwłaszcza kobiet. Ponadto, jak wyjaśniają autorzy raportu, przebieg kariery zawodowej kobiet często nie ma charakteru ciągłego, a na ich sytuację zawodową może również negatywnie wpłynąć niski wiek emerytalny. W raporcie zalecono zarazem, aby uświadamiać pracownikom korzystny wpływ dłuższej pracy na wysokość świadczeń emerytalnych, które otrzymają w przyszłości.
Przypomnijmy, że różnice między wysokością emerytur mężczyzn i kobiet są w naszym kraju ogromne.
Większe nakłady na priorytetowe obszary
Jak tłumaczą przedstawiciele OECD, zakres opieki nad dziećmi, pomimo wysiłków podejmowanych przez państwo, jest w dalszym ciągu niewystarczający i kosztowny, zwłaszcza na obszarach wiejskich. Dodają, że konieczne są tym samym większe inwestycje w opiekę nad dziećmi, tak aby umożliwić łączenie pracy z życiem rodzinnym i zwiększyć liczbę kobiet na rynku pracy.
Autorzy raportu przyznają, że dzięki działaniom podjętym w celu uszczelnienia systemu podatkowego udało się zmniejszyć deficyt budżetowy, pomimo zwiększenia wydatków na świadczenia socjalne.
– Potrzebny będzie jednak dalszy wzrost środków lub zmiana ich przeznaczenia, aby umożliwić zwiększenie nakładów na priorytetowe obszary, takie jak infrastruktura publiczna, opieka zdrowotna, a także szkolnictwo wyższe i badania naukowe – wyliczają.
„Podnieść podatki środowiskowe”
W OECD dodają, że ograniczenie stosowania obniżonych stawek VAT, podwyższenie podatków środowiskowych i zwiększenie progresji w podatku dochodowym przyniosłyby dodatkowy dochód, a jednocześnie przyczyniłyby się do większej równości społecznej i lepszej ochrony środowiska.
W raporcie wskazano też na znaczne nierówności pod względem ogólnego stanu zdrowia Polaków i dostępu do opieki zdrowotnej, a jakość środowiska uznano za gorszą od średniej dla państw OECD.
– Podatek od zanieczyszczenia wody i powietrza oraz emisji CO2 jest niski, a korzystanie ze szkodliwych dla środowiska paliw nie jest opodatkowane. Podniesienie podatków środowiskowych stanowiłoby zachętę do zastąpienia przestarzałych wysokoemisyjnych urządzeń węglowych przez bardziej ekologiczne zamienniki – wyjaśniają przedstawiciele OECD.
Lawinowo rośnie liczba zatrudnianych cudzoziemców
Zdaniem autorów raportu, niezbędna jest również bardziej przejrzysta strategia w zakresie polityki imigracyjnej, pozwalająca na zapewnienie lepszego monitoringu oraz integrację cudzoziemców, z uwzględnieniem potrzeb rynku pracy, ochrony ich praw oraz dostępu do systemu oświaty i szkoleń.
fot. główne: cocoparisienne, pixabay.com, CC0