Jeśli odłożyliśmy trochę pieniędzy i chcielibyśmy zakupić za nie złoto lub srebro, to powinniśmy wiedzieć, że nie wszystkie sztabki będą tak samo traktowane przy późniejszej odsprzedaży. Dzieje się tak, ponieważ na rynku przez lata wyłoniły się pewne standardy, których spełnienie jest gwarancją wysokiej jakości kruszcu. Najważniejszą instytucją akredytującą producentów metali szlachetnych jest LBMA (Stowarzyszenie Londyńskiego Rynku Kruszców).
Standardy LBMA
LBMA wyznacza i nadzoruje przestrzeganie wymogów jakościowych i bezpieczeństwa na Londyńskim Rynku Kruszców (London Bulion Market). Mennice, które je spełniają, trafiają na regularnie aktualizowaną Good Delivery List. Zakup sztabki wyprodukowanej przez taką mennicę daje pewność, że będzie można ją odsprzedać w każdym miejscu na świecie, gdzie prowadzony jest obrót sztabkami lokacyjnymi. Natomiast otrzymana cena będzie najwyższą możliwą, tzn. będzie wyższa od ceny sztabek wyprodukowanych przez mennice, które nie otrzymały akredytacji LBMA.
Producenci, którzy chcą figurować na liście Good Delivery dla złota, muszą produkować sztabki o wadze między 350 a 430 uncji (10,9-13,4 kg) i próbie co najmniej 995, bo tylko takie sztabki są dopuszczone do obrotu na londyńskim rynku. Są też wymagania dotyczące wymiarów i oznaczeń na sztabkach (numer seryjny, stempel rafinerii, próba, rok produkcji, waga). Odrębny zbiór wymagań dotyczy producentów srebra, którzy chcą figurować na liście Good Delivery dla srebra.
Co ma 12-kilogramowa sztabka do moich 10g?
Jakie jednak znaczenie dla klienta, który np. chciałby w Polsce kupić sztabkę 10g złota, mają wymagania dotyczące produkcji sztabek o ponad tysiąc razy większej wadze? Wszystko sprowadza się do renomy i zaufania. Chociaż akredytacja LBMA służy przede wszystkim możliwości sprzedaży sztabek na Londyńskim Rynku Kruszców, obecność producenta na tym rynku wpływa na postrzeganie jego produktów przez klientów detalicznych. Jednym z warunków akredytacji jest to, że mennica musi produkować rocznie minimum 10 ton złota lub 50 ton srebra. Ten warunek odnosi się nie tylko do dużych sztabek dopuszczonych do obrotu w Londynie, ale do łącznej produkcji mennicy, więc i do sztabek oferowanych do sprzedaży klientom detalicznym. Na taką skalę produkcji stać tylko największych. Umożliwia to jednak rozpoznawalność, która przekłada się na łatwość spieniężenia sztabek.
Lista akredytowanych producentów
Aktualne listy producentów akredytowanych przez LBMA znajdziemy na ich stronie internetowej: lista producentów złota i lista producentów srebra. Na liście jest ok. 70 producentów złota i 80 producentów srebra trudno byłoby więc zapamiętać ich wszystkich. Jednak w naszej części świata najpopularniejsze są sztabki mennic z Europy (głównie Szwajcaria, Niemcy, Belgia), RPA (Rand Refinery) i Australii (Perth Mint). Na liście dla złota nie ma żadnego polskiego producenta, więc upłynnienie sztabek rodzimej produkcji za granicą może sprawić spore problemy, a uzyskana cena będzie znacznie odbiegać od tej oferowanej za sztabki producentów akredytowanych przez LBMA. Na liście producentów srebra znajduje się natomiast KGHM Polska Miedź, jednak nie produkuje ona sztabek o mniejszych gramaturach dla klientów detalicznych.
Jeśli mamy wątpliwości, czy warto kupować daną sztabkę, warto sprawdzić czy mennica znajduje się na liście Good Delivery. Jednak czasem niektóre mennice spoza listy współpracują przy produkcji sztabek z tymi akredytowanymi. Takie sztabki także powinny być uznawane na całym świecie, ponieważ posiadają cechę menniczą akredytowanej mennicy. Przykładem jest Münze Österreich, która nie znajduje się na liście, ale jej sztabki mają wybite oznaczenie ‘Melter Assayer’, które jest cechą mennicy Argor Heraeus, większościowego właściciela Münze Österreich. Jeśli więc nazwa producenta nie znajduje się na liście Good Delivery, powinniśmy sprawdzić czy ma wybitą jakąś cechę. Może się bowiem okazać, że sztabka została wybita przez akredytowaną mennicę na zlecenie innej firmy (często robią tak banki, np. UBS czy Credit Suisse).
Londinium locuta, causa finita
Chociaż Londyński Rynek Kruszców jest jednym z wielu (inne to np. nowojorski Comex, chińska Shanghai Gold Exchange czy japońska Tokyo Commodity Exchange), a każdy z nich wyznacza własne standardy akredytacji producentów, to, jak na razie, Londyn decyduje o renomie mennic z całego świata. Jeśli mennica znajduje się na liście Good Delivery, to nie będzie problemów z upłynnieniem jej sztabek po najwyższej cenie.
Zdjęcie: GoldMoneyNews, CC BY 2.0