Jednym z filarów analizy giełdowej jest Teoria Dowa. Pomimo upływu ponad stu lat nie straciła na swej aktualności.
Uniwersalna teoria
Charles Henry Dow (1851-1902) był amerykańskim dziennikarzem, publicystą, analitykiem i inwestorem giełdowym. Wniósł wielki wkład w badanie zasad, jakie rządzą rynkami giełdowymi. Dow był współzałożycielem czasopisma Wall Street Journal oraz firmy Dow Jones & Company, a także autorem średniej giełdowej spółek z amerykańskiego sektora przemysłowego Dow Jones Industrial Average (DJIA). Jest to jeden z głównych indeksów giełdy papierów wartościowych New York Stock Exchange (NYSE) a jego publikację rozpoczęto w 1896 roku. Początkowo średnia przemysłowa DJIA opierała się na cenach akcji 12 spółek przemysłowych. Obecnie zawiera 30 wiodących spółek z tego sektora.
Bazując na analizie zachowań cen na amerykańskim rynku papierów wartościowych, Dow opracował teorię pozwalającą w sposób naukowy badać trendy giełdowe.
Założenia Teorii
Średnie giełdowe dyskontują wszystko
Czynniki wpływające na popyt i podaż, w tym dane makroekonomiczne, informacje polityczne czy nastroje społeczne znajdują odbicie w cenach papierów wartościowych notowanych na giełdzie. Teoria Dowa opiera się tylko na ruchach cen, natomiast nie zajmuje się badaniami ich przyczyn.
Rynek porusza się w trendach
Podstawą funkcjonowania rynku są trendy. To one pokazują, czy na giełdzie jest hossa czy bessa. Dow wyróżnił dwa podstawowe rodzaje trendów: wzrostowy (hossa) oraz spadkowy (bessa). Podczas hossy ceny akcji osiągają coraz wyższe poziomy - kolejne szczyty i korekcyjne dołki znajdują się na coraz wyższych poziomach. Podczas bessy kolejne dołki oraz korekcyjne szczyty znajdują się coraz niżej. W ramach każdego rodzaju trendów wyróżnia się trzy kategorie trendów.
- Trend główny – długookresowy. Trwa kilka lat i wówczas inwestor nie musi dokonywać jakichkolwiek transakcji tylko powinien czekać na sygnał jego zakończenia. Czas oczekiwania może być solidnie wynagrodzony, bowiem ten trend pozwala przynieść największe zyski z inwestycji.
- Trend średnioterminowy, czyli wtórny, jest korektą trendu głównego i trwa od trzech tygodni do trzech miesięcy.
- Trend krótkoterminowy jest korektą trendu średnioterminowego i trwa do trzech tygodni.
Fazy trendu
Trend główny przebiega w trzech fazach.
- Akumulacja – charakteryzuje się stosunkowo małą aktywnością uczestników rynku, chociaż negatywne informacje zostały już zdyskontowane. Akcje kupują doświadczeni inwestorzy, którzy już zidentyfikowali początek trendu.
- Napływ nowych inwestorów pod wpływem dobrych informacji, co powoduje silny wzrost cen akcji i obrotów.
- Dystrybucja – następuje masowy napływ inwestorów, w tym niedoświadczonych. W tej fazie doświadczeni inwestorzy rozpoczynają realizację zysków.
Średnie rynkowe potwierdzają się nawzajem
Dow wykazał, że jednoczesny wzrost średnich: przemysłowej (Dow Jones Industrial Average) i transportowej (Dow Jones Transportation Average) miał przełożenie na hossę, czyli dobrą ogólną koniunkturę na amerykańskiej giełdzie. Jednocześnie przy spadku tych średnich na giełdzie nastawała bessa. Przemysł i transport były wówczas głównymi filarami amerykańskiej gospodarki.
Wolumen potwierdza trend
Wolumen obrotów powinien zmieniać się zgodnie z głównym trendem. W przypadku głównego trendu wzrostowego, ceny i wolumen powinny rosnąć i spadać wraz z korekcyjnymi zniżkami cen. Analogicznie, wzrost wolumenu przy spadkach notowań i spadek wolumenu przy korekcyjnych wzrostach potwierdza trend spadkowy.
Kontynuacja trendu
Istnieje większe prawdopodobieństwo kontynuacji trendu niż jego zmiany. Trend utrzymuje się do momentu, w którym pojawi się sygnał jego odwrócenia. Jednak problemem jest rozróżnienie pomiędzy faktyczną zmianą trendu a jego korektą. Sygnałem zmiany trendu wzrostowego na spadkowy może być sytuacja, kiedy po korekcie nie powstaje nowy szczyt i rynek zaczyna przebijać ostatni dołek korekty. W praktyce do stwierdzenia, czy pojawił się sygnał zmiany trendu służy analiza techniczna, która pomaga zidentyfikować poziomy wsparcia i oporu, linie trendu, formacje cenowe, średnie ruchome oraz wskaźniki sygnalizujące zmianę impetu.
Podsumowanie
Podstawy Teorii Dowa są ponadczasowe. Pomimo upływu ponad stu lat jest wykorzystywana przez inwestorów i analityków. Stanowi ona podstawę analizy technicznej stosowanej nie tylko na rynku instrumentów finansowych ale także rynkach towarowych i walutowych. Stosując założenia Teorii Dowa i analizę techniczną można zwiększyć prawdopodobieństwo odniesienia sukcesu inwestycyjnego i zmniejszyć ryzyko poniesienia strat.
